یادگیری الکترونیکی

حتماً بارها این سخن را شنیده اید «توانا بود هر که دانا بود». به راستی آنچه که می توان امروز به آن بعنوان یک سرمایه فنا ناپذیر از آن یاد کرد داشتن اطلاعات و توانایی بکارگیری آن است.
اطلاعات به عنوان یک کالای ثمین و وزین محسوب می شود و هر کشوری که از این کالا بهره بیشتری بگیرد در عرصه بین المللی نیز پیشرفت های چشمگیری خواهد داشت و سخنی به گزاف نگفته ایم اگر بگوییم دانایی و علم بهتر از ثروت است البته به معنای اخص آن، با پیشرفت های تکنولوژیکی شاهد بروز پدیده هایی چون IT و ICT هستیم که این پدیده ها در آینده ای نه چندان دور کلیه فعالیت های سیستم های اقتصادی، آموزشی و رفاهی را در بر خواهد گرفت و نظام های آموزشی نیز از چنین امری مستثنی نیستند. دیگر به مانند قبل دانش آموز برای جذب ازاطلاعات و یادگیری مفاهیم به رسانه هایی چون کتاب و معلم اکتفا نمی کند و از رسانه های متنوعی چون تلویزیون و اینترنت نیز استفاده می کند. البته این به معنای نادیده گرفتن معلم و نقش آن در جریان آموزش نیست بلکه می توان گفت با ورود فناوری در جریان آموزش وظیفه معلم سنگین تر می شود معلم باید اطلاعات خود را به روز کند و همین مسأله باعث پویایی معلم به عنوان یکی از درون دادهای سیستم آموزشی خواهد شد . ورود فناوری در آموزش ؟؟؟ را برای نظام آموزشی فراهم نموده است و آن این است که می توان از این مجری به اهداف آموزش و پرورش دست یازید. . توجه به استعدادهای فردی فراگیران و تلاش برای رشد استعدادها آنچه که در نظام آموزش و پرورش نوین با این عنوان از آن یاد می شود: دانش آموز محور و مسؤول یادگیری است. دانش آموز است که یاد می گیرد و به قول یکی از صاحب نظران آموزش هیچ کس هیچ چیز را به کسی یاد نمی دهد فکر این که خود یاد بگیرد و در این فرایند معلم صرفاً تسهیل گر است. ایجاد روحیه پژوهش و جستجوگری یکی دیگر از مزایای استفاده از فناوری در آموزش است. دانش آموز منابع متعددی در اختیار دارد که می تواند از آن کسب اطلاع کند و در این میان حتی می تواند از معلم خود نیز پیش بگیرد و همین مسأله باعث ایجاد روحیه پژوهش که روزبروز خلاقیت خواهد بود. معلم محدودیت زمانی و مکانی دارد یعنی در هر زمان و هر مکانی نمی توان با آن ارتباط برقرار کرد. فناوری این محدودیت را از بین برده است. دانش آموز از طریق استفاده از اینترنت می تواند به هر کجا برود و از اطلاعات آن استفاده کند و زمان را نیز خود تعیین می کند و می توان گفت دنیای اینترنت دنیای تحقق رؤیا و حل مشکلات لاینحل و دیرینه آموزش و فرصت های جدید یادگیری است.
در این مقاله سعی شده است که به مفاهیمی چون یادگیری الکترونیکی ، مطالب مرتبط با آن اشاراتی شود .


یادگیری الکترونیکی
تعاریف متعددی دراین زمینه وجود دارد که به چند مورد از آن اشاره می شود:
هر نوع یادگیری، آموزش یا پرورش که با استفاده از فناوری کامپیوتری شناخته شده به خصوص فناوری های مبتنی بر شبکه اینترنت ارائه می گردد.(باقری 1383، ص 26)
یادگیری الکترونیکی به مجموعه فعالیت های آموزشی اطلاق می شود که با استفاده از ابزارهای الکترونیکی اعم از صوتی، تصویری ، رایانه ای ، شبکه های مجازی صورت می گیرد. به عبارت دیگر کلیه برنامه هایی را که از طریق شبکه های رایانه ای به ویژه اینترنت، منجر به یادگیری می شود یادگیری الکترونیکی می نامند.(عبادی : 1383 ص 21)

ویژگی های یادگیری الکترونیکی (student – ariented)
1 – دانش آموز محور است و معلم راهنما و تسهیل گر(facilitator) است .
2 – دوره های آن به صورت تعاملی (Interactive) است .
3 – محدودیت زمانی و مکانی ندارد
4 – یادگیری مشارکتی است.
5 – بر اساس نیازهای فردی و علایق و توانایی های هر فرد است.


مقایسه یادگیری الکترونیکی با آموزش سنتی
یادگیری الکترونیکی نسبت به آموزش سنتی از مزایای زیر نیز برخوردار است .
1 – قابل استفاده بودن در کلیه ساعات روز و ایام هفته
2 – برخورداری از کیفیت بالاتر در ارائه خدمات تحصیلی و تربیتی
3 – برخورداری از پیوستگی و ارتباط بالاتر در امرآموزش
4 – قابل اندازه گیری بودن نتایج آموزش
5 – خودکار بودن فراگیر در امر آموزش
6 – قابلیت نگهداری اطلاعات و منابع آموزشی و دسترسی آسان به آن ها (عبادی 1383 ص 25)


انواع یادگیری الکترونیکی
در 2 نوع می توان از آن نام برد :
الف ) یادگیری الکترونیکی به صورت online
به کلیه برنامه ها و فعالیت ها و خدمات آموزشی که از طریق شبکه (وب) به صورت Online (همیشه در دسترس) یا روی خط و بدون وقفه ارائه می گردد آموزش online می گویند.

به عبارت دیگر آموزش online به آن دسته از آموزش های از راه دور گفته می شود که به وسیله مجموعه وسیعی از نرم افزارهای کاربردی و روش های آموزشی مبتنی بر فناوری و شامل آموزش رایانه ای ، وب ، اینترنت و همچنین مدرسه ، کلاس و دانشگاه مجازی باشد.
ب) یادگیری الکترونیکی به صورت (offline)
بخشی از آموزش های الکترونیکی که بدون استفاده از شبکه web و با تولید CD های آموزش انجام می گیرد آموزش (off line) گویند. از ویژی گهای آموزشی offline ، آموزش خودکار با خودآموز بدون ارتباط مستمر با معلم‌، محدودیت دسترسی به منابع آموزشی و عدم بهره مندی از امکاناتی همچون (chat) کردن، (teleconfdon) می باشد.